ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ - ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Νο 28

Αθήνα, 31 Οκτωβρίου 2014

                                      ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Οι προγραμματισμένες ανασκαφικές και στερεωτικές εργασίες από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών στο λόφο Καστά Αμφίπολης συνεχίζονται ως εξής: 

1.  Προχωρεί η απομάκρυνση χωμάτων από τον τέταρτο χώρο και αποκαλύφθηκε η θεμελίωση των πλαϊνών τοίχων. Η έδραση των τοίχων γίνεται επί τεχνητής επίχωσης, από καλά συμπυκνωμένο αμμοχάλικο με άργιλο, πάχους περίπου 0, 40μ. Η επίχωση αυτή πατά πάνω στο φυσικό έδαφος του λόφου Καστά, το οποίο εμφανίζεται επιφανειακά ως εδαφοποιημένος-κερματισμένος σχιστόλιθος.

2.  Κατά την ανασκαφή, όπως ήδη έχουμε αναφέρει, διαπιστώθηκε η ύπαρξη δαπέδου σφράγισης από πώρινους λίθους. Σώζονται τα τμήματα του δαπέδου τα οποία βρίσκονται σε επαφή με τους πλαϊνούς τοίχους. Στο δυτικό τμήμα του δαπέδου οι λίθοι παρουσιάζουν υποχώρηση και σημαντική στροφή προς το εσωτερικό του χώρου, ως αποτέλεσμα καθίζησης-ολίσθησης της υποκείμενης επίχωσης. Στο ανατολικό τμήμα οι λίθοι του δαπέδου βρίσκονται στην αρχική τους θέση. Πραγματοποιείται η απομάκρυνση των δυτικών λίθων, ώστε να αποκαλυφθεί η κατάσταση θεμελίωσης του δυτικού πλαϊνού τοίχου και να γίνουν οι απαραίτητες εργασίες αντιστήριξης και στερέωσης της θεμελίωσης.

3.  Κατά την αποχωμάτωση του τέταρτου χώρου  διαπιστώθηκε η ύπαρξη τεχνητού ορύγματος επί του φυσικού σχιστολιθικού εδάφους, επιφάνειας, 4Χ2,10μ., το οποίο είναι επιχωμένο με ιλυώδη άμμο (όπως αλλωστε και η υπόλοιπη επίχωση του μνημείου). Ήδη έχει προχωρήσει η ανασκαφή, σε βάθος περίπου 1,40μ. από την επιφάνεια του κατωφλίου και η επίχωση συνεχίζεται. Κατά την απομάκρυνση της αμμώδους επίχωσης εντοπίστηκε το δεύτερο μαρμάρινο θυρόφυλλο σε καλή κατάσταση διατήρησης, πεσμένο μέσα στο όρυγμα, διαστάσεων, 2Χ0,90Χ0,15μ. και βάρους περίπου έναμισυ τόνο. Φωτο 1,2).Σήμερα  επιχειρείται η απομάκρυνσή του από το σημείο εύρεσης.

4.  Πριν από τη συνέχιση της απομάκρυνσης των χωμάτων του ορύγματος, θα γίνουν εργασίες εγκιβωτισμού και αντιστήριξης των κατακόρυφων παρειών του (αλλά και της επίχωσης κάτω από το θεμέλιο των πλαϊνών τοίχων), ώστε να διασφαλισθεί η ευστάθεια της θεμελίωσης των πλαϊνών τοίχων.

5.  Την Τετάρτη 29-10-2014 έγινε τοποθέτηση έξι αισθητήρων μέτρησης της παραμόρφωσης επί αντίστοιχων αντηρίδων του τέταρτου χώρου για να διαπιστώνεται στο εξής η ένταση των μεταλλικών στοιχείων αντιστήριξης, κατά την πρόοδο των ανασκαφικών εργασιών. Επιπλέον για σήμερα έχει προγραμματιστεί η εγκατάσταση επιπλέον 10 αισθητήρων, αλλά και ρωγμομέτρων για την παρακολούθηση τυχόν εξέλιξης υφιστάμενων ρωγμών μεγάλου εύρους σε δομικά στοιχεία των εγκάρσιων διαφραγμάτων.

6.  Συμπληρώθηκαν στοιχεία υποστύλωσης της θόλου στο δεύτερο και τον τρίτο χώρο.

7.  Συνεχίζεται η αφαίρεση των χωμάτων από τα πρανή και πάνω, ανατολικά και ανάντη του μνημείου.

ΠΑΡΑΔΟΘΗΚΑΝ ΤΑ ΚΛΕΙΔΙΑ ΤΩΝ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΜΑΣ

Και επίσημα πλέον, σύμφωνα με το γράμμα του νόμου, "άστεγη" από σήμερα η Ομοσπονδία μας, αφού παραδόθηκαν τα κλειδιά του διαμερίσματος της 25ης Μαρτίου στον εκπρόσωπο του δημοσίου κ. Καραϊσκο (ΕΤΑΔ ΑΕ), ο οποίος συνέταξε Πρωτόκολλο Παράδοσης και Παραλαβής.
Το υπέγραψαν για την Ομοσπονδία μας ο Πρόεδρος κ. Νούλης, για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας η Προϊσταμένη του Τμήματος Προσόδων & Περιουσίας κ. Ποντίκη και για το δημόσιο ο υπάλληλος του Περιφερειακού Κλιμακίου Θεσσαλονίκης της ΕΤΑΔ Α.Ε κ. Καραίσκος.
Στη συνάντηση παρούσα και η Γ. Γραμματέας της Ομοσπονδίας κ. Μουτσίδου Τούλα.

Να ευχηθούμε πολλά έσοδα στο δημόσιο από την εκμετάλλευση του διαμερίσματος ...... 

ΠΑΡΕΛΑΣΗ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014

ΠΑΡΕΛΑΣΗ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014

Πραγματοποιήθηκε για μία ακόμη χρονιά η καθιερωμένη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση στη Θεσσαλονίκη, παρουσία του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια και ίσως τη μεγαλύτερη συμμετοχή του κόσμου τα τελευταία χρόνια.
Δυστυχώς για άλλη μία χρονιά η παραλιακή λεωφόρος ήταν στην κυριολεξία αστυνομοκρατούμενη, και η εξέδρα των επισήμων απομονωμένη σ΄ ενα "καβούκι" τουλάχιστον 500 μέτρων εκατέρωθεν χωρίς κόσμο.
Η μπάντα με τα εμβατήρια που ξεσηκώνουν το λαό και δίνουν το σωστό βηματισμό στους συμμετέχοντες στην παρέλαση μόνο μπροστά στη εξέδρα των επισήμων .... Όλη η υπόλοιπη τεράστια απόσταση μέχρι το Λευκό Πύργο στη σιωπή ....και την απεγνωσμένη προσπάθεια των συμμετεχόντων να κρατήσουν το ... βήμα τους.
Έτσι αντιλαμβάνονται οι υπεύθυνοι τις παρελάσεις ........
Δίκαια κάποιοι τις αποκάλεσαν "πριβέ".
Έστω και έτσι η "αστεγη" πλέον Ομοσπονδία μας έδωσε το παρόν της με την άψογη εμφάνιση του αντιπροσωπευτικού της τμήματος.
Συμμετείχαν οι Σύλλογοι : Εμμανουήλ Παπά, Δήμητρας, Σκοπηνών, Νιγριτινών, Ροδολιβινών και Τερπνιωτών Θεσσαλονίκης.

Τους αξίζουν θερμά συγχαρητήρια !!!!!

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ - ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Νο 27

Αθήνα  28 Οκτωβρίου 2014                                                                      

                   Ενημέρωση της 28ης Οκτωβρίου 2014

1.Το Υπουργείο Πολιτισμού, δίνει σε λίγη ώρα  στη δημοσιότητα, για πρώτη φορά, υλικό- χρόνος, 2´.10’’-  από την αποκάλυψη του ψηφιδωτού, στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης. Είναι, ουσιαστικά, υλικό αμοντάριστο, σε συνοχή τα πλάνα, με φυσικούς ήχους,  αφαιρώντας τις πολλές ώρες της ενδιάμεσης ανασκαφικής διαδικασίας. Όπως αντιλαμβάνεστε, η εργοταξιακή μορφή της ανασκαφής δεν επιτρέπει την επεξεργασία του υλικού, σε συνθήκες  studio. Παρουσιάζεται  το υλικό, όπως καταγράφεται κατά την ψηφιακή τεκμηρίωση της ανασκαφής.

2.Επίσης, θα δοθούν στη δημοσιότητα φωτογραφίες από τα τμήματα των φτερών των Σφιγγών. Τα ευρεθέντα τμήματα επιτρέπουν την πλήρη αποκατάστασή τους.  Σχετικό σχέδιο έχει εκπονηθεί από τον αρχιτέκτονα τoυ ΥΠΠΟΑ κ. Μ.  Λεφαντζή και παρουσιάζεται, για πρώτη φορά, σήμερα.

3. Η υπόθεση εργασίας  που είχε λεχθεί, βάσει γεωλογικής και σπηλαιολογικής έρευνας, ότι  υπάρχει  πιθανόν θύρωμα εντός του τρίτου θαλάμου-τέταρτου χώρου- 0,96 πλάτους, δεν επιβεβαιώνεται από την ανασκαφική εργασία. Η λαθεμένη εντύπωση δόθηκε καθώς στο σημείο αυτό έχει αφαιρεθεί μαρμάρινος ορθοστάτης. Επομένως, δεν υπάρχει θύρωμα στον τρίτο θάλαμο-τέταρτο χώρο.

4. Σύμφωνα με την γεωλογική τομή, που είχε αποδείξει ότι το βάθος του τρίτου θαλάμου-τέταρτου χώρου είναι 7,53,-τουλάχιστον κατά 1,50 μ. βαθύτερα από τους προηγούμενους-η ανασκαφική εργασία συνεχίστηκε ως χτες κατά μισό μέτρο κάτω από την επιφάνεια του δαπέδου.

5. Κάτω από τους πωρόλιθους του δαπέδου, μέσα στην αφαιρούμενη επίχωση βρέθηκαν τμήματα των φτερών των Σφιγγών, ένα μέρος από τον λαιμό της δεύτερης Σφίγγας- ίδιας ποιότητας μαρμάρου και εφάμιλλης γλυπτικής αξίας-καθώς και τμήματα από το ελλείπον τμήμα του μοναδικού ψηφιδωτού, με την εικόνα της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, που καλύπτει το δάπεδο του δεύτερου θαλάμου-τρίτου χώρου, πίσω από τις Καρυάτιδες.

6. Η πρώτη άποψη της διεπιστημονικής ανασκαφικής ομάδας, που προκύπτει από τα  μέχρι τούδε στοιχεία, που  συγκροτεί η ως τώρα εικόνα της ανασκαφής, όπως η εύρεση της κεφαλής της  ανατολικής Σφίγγας στον τρίτο θάλαμο, τέταρτο χώρο, πιθανότατα δίνει απάντηση στο ερώτημα : Αν η κατάχωση των χώρων, με άμμο,  καθώς και οι τοίχοι σφράγισης έγιναν στον ίδιο χρόνο με την κατασκευή του ταφικού συγκροτήματος.  Πιθανότατα η κατάχωση, αλλά και η κατασκευή του τοίχων σφράγισης, έγιναν σε υστερότερο χρόνο. Και αυτή η υπόθεση εργασίας απαιτεί συστηματική μελέτη.

7. Στον τρίτο θάλαμο-τέταρτο χώρο θα συνεχιστεί τις επόμενες μέρες  η  συστηματική αφαίρεση του αμμώδους χώματος.

Τεχνικές παρατηρήσεις

1.       Υλοποιείται το σχέδιο για τη σύνταξη του  μεσοπρόθεσμου προγράμματος των απαραίτητων εργασιών και μελετών ,ώστε το ταφικό συγκρότημα να μπορεί να παραμείνει ως έχει  για διάστημα ενός έως και τριών ετών, λαμβάνοντας όλες τις επιπλέον φορτίσεις που μπορεί να δεχθεί (σεισμούς, χιονοπτώσεις, κλπ).

2.       Θα πραγματοποιηθούν αλλαγές στις διατάξεις των μεταλλικών στερεωτικών υποστυλωμάτων, ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη και αποτελεσματικότερη  πρόσβαση των συνεργείων συντήρησης.

Σημείωση 1.

Αναλυτικά, θα δοθεί το πρόγραμμα των εργασιών στην επόμενη ενημέρωση, καθώς και ο χρόνος εντός του οποίου θα υλοποιηθούν οι δράσεις, που μπορεί να επιτρέψουν την ελεγχόμενη και ασφαλή επισκεψιμότητα στον χώρο.

Σημείωση 2.

Μετά την ενημέρωση από την κ. Α. Παναγιωταρέα για την πορεία των ανασκαφικών εργασιών, η Γ.Γ. του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λ. Μενδώνη θα απαντήσει σε τυχόν ερωτήσεις των δημοσιογράφων. Θα αποσταλεί  και το υλικό των απαντήσεων.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ - ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Νο 26

Αθήνα, 28 Οκτωβρίου 2014

“Το Υπουργείο Πολιτισμού, δίνει σήμερα στη δημοσιότητα, για πρώτη φορά, υλικό- χρόνος, 2´.10’’-  από την αποκάλυψη του ψηφιδωτού, στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης. Είναι, ουσιαστικά, υλικό αμοντάριστο, σε συνοχή τα πλάνα, με φυσικούς ήχους,  αφαιρώντας τις πολλές ώρες της ενδιάμεσης ανασκαφικής διαδικασίας. Όπως αντιλαμβάνεστε, η εργοταξιακή μορφή της ανασκαφής δεν επιτρέπει την επεξεργασία του υλικού, σε συνθήκες  studio. Παρουσιάζεται  το υλικό, όπως καταγράφεται κατά την ψηφιακή τεκμηρίωση της ανασκαφής”.

Το link του  video (διαρκεια 2.10)

https://www.wetransfer.com/downloads/dbbbe827671b2573cfb729b9b6edceed20141028090202/36f318

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ - ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Νο 25

Αθήνα  28 Οκτωβρίου 2014   

                                  ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ερωτήσεις προς την Γ.Γ. του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λ.Μενδώνη

Ερώτηση: Ο τάφος είναι συλλημένος;

Απάντηση: Ο τάφος έχει δεχθεί σαφέστατα ανθρώπινη παρέμβαση, μέχρι εδώ που βρισκόμαστε. Από την αρχή της ενημέρωσης είχαμε πεί-κι έχουμε πολλές φορές  επαναλάβει- ότι έχουμε ισχυρότατες ενδείξεις δράσης τυμβωρύχων.

Ερώτηση: Πώς είναι δυνατόν μετά από τόση πολυτέλεια να έχουμε ένα ευτελές δάπεδο,στον τρίτο θάλαμο; Μήπως πρόκειται για οριζόντιο τοίχο σφράγισης;

Απάντηση: Αποτελεί και για μας υπόθεση εργασίας. Αρα δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε, αλλά ούτε και να το επιβεβαιώσουμε με τα σημερινά δεδομένα.

Ερώτηση: Το μνημείο έχει δημιουργήσει μεγάλες προσδοκίες. Μήπως είναι θαμένος κάποιος βασιλιάς;

Απάντηση: Το ποιός είναι θαμένος, δεν μπορούμε να το πούμε πριν ολοκληρωθεί η ανασκαφή  και πολύ πιθανόν πριν να ολοκληρωθεί και η μελέτη του μνημείου η οποία μπορεί να κρατήσει κάποια χρόνια. Ομως τις προσδοκίες όλων μας  το μνημείο τις έχει ήδη ικανοποιήσει, εξαιτίας της μοναδικότητας του. Ειναι εξαιρετικά σημαντικό ως αναπτυξιακός πόρος  για τον τόπο. Είναι ένα μοναδικό εύρημα για την επιστήμη της Ιστορίας και της Αρχαιολογίας, το οποίο θα απασχολήσει, για πολλά χρόνια,  τους ειδικούς επιστήμονες.

Ερώτηση: Κλιμάκιο της ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΕ επισκέφτηκε το μνημείο;

Απάντηση: Ναι, σε συνεννόηση με τον γγ του Υπουργείου Υποδομών κ. Στράτο Σιμόπουλο, μηχανικοί της ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΕ, ειδικευμένοι σε θέματα σηράγγων,  με τους οποίους έχουμε συνεργαστεί και σε άλλα αρχαιολογικά έργα, επισκέφτηκαν το μνημείο προκειμένου να μας ενισχύσουν στην εγκατάσταση μηχανημάτων καταγραφής της στατικής συμπεριφοράς του. Η ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΕ προσφέρθηκε να μας διαθέσει τον απαραίτητο εξοπλισμό για όσο δάστημα χρειαστεί.

Ερώτηση: Πώς σχολιάζετε την ανάρτηση της κ.Ντ.Κίγκ σχετικά με την ανεύρεση επιγραφών στον περίβολο;

Απάντηση: Το 2013 , όταν αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο μέρος του περιβόλου, φωτογραφίες του οποίου έδωσε στη δημοσιότητα η ανασκαφέας, εντοπίστηκαν τεκτονικά σύμβολα,δηλαδή σημάδια  των μαστόρων της εποχής. Πρόκειται για μεμονωμενα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου, τα οποία συνηγορούν στη χρονολόγηση του μνημείου.

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΙΜΗΣ & ΜΝΗΜΗΣ

ΞΕΧΑΣΜΕΝΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ.

Η Ομηρία των Ελλήνων της Ανατολικής Μακεδονίας στη Βουλγαρία 1917-18

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση Τιμής & Μνήμης για τα θύματα της Ανατολικής Μακεδονίας  κατά τη 2^η Βουλγαρική κατοχή 1916 -18, που διοργάνωσε η Ομοσπονδία Σερραϊκών Συλλόγων Θεσσαλονίκης στις 22/10/2014, στην αίθουσα του Συλλόγου Τερπνιωτών Θεσσαλονίκης.

Κύρια ομιλήτρια της εκδήλωσης η καθηγήτρια κ. Αλεξάνδρα Μάλαμα. Με πολύ σαφή και γλαφυρό τρόπο καθήλωσε το πολυπληθές ακροατήριο, το οποίο μέσα από το λόγο και την εικόνα της, γνώρισε τα δεινά που υπέστησαν οι περιοχές της Αν. Μακεδονίας κατά τη 2^η Βουλγαρική κατοχή και κυρίως τις κακουχίες και την εξόντωση των ομήρων που έζησαν όλες τις φρικαλεότητες των κατακτητών, μέσα από τις μαρτυρίες όσων κατάφεραν να επιζήσουν.

Η κ. Βασιλική Σπάση-Παπαγεωργίου, Αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας και Πρόεδρος του Συλλόγου Σιδηροκαστρινών Θεσ/νίκης «Το Ρούπελ», επιβεβαίωσε τα όσα κατέθεσε η κύρια εισηγήτρια με συγκλονιστικές μαρτυρίες Σιδηροκαστρινών  Ομήρων, μέσα από τα προσωπικά τους ημερολόγια.

Η χορωδία του Συλλόγου Αγίου Πνεύματος κλείνοντας την εκδήλωση ερμήνευσε καταπληκτικά διάφορα πατριωτικά τραγούδια και δίκαια καταχειροκροτήθηκε.

Την όλη εκδήλωση προλόγισε και συντόνισε ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας κ. Ιωάννης Νούλης, ο οποίος τόνισε εμφαντικά ότι η εκδήλωση δεν αποσκοπούσε στο να αναμοχλεύσει παλιά μίση και φυλετικές διαφορές γιατί με τους γείτονες μας Βουλγάρους μας συνδέουν σήμερα σχέσεις πολιτικές, πολιτιστικές και οικονομικές που επιβλήθηκαν από την ανάγκη για ειρηνική διαβίωση των λαών μας. Γνωρίζοντας την ιστορία μας σφυρηλατούμε τους δεσμούς που ενώνουν τους δύο λαούς μας.

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Πρωτοπρεσβύτερος πατήρ Δημήτριος Βούλτσιος ως εκπρόσωπος του Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θεσ/νίκης κ.κ Άνθιμου, ο κ. Σταματίου Διευθυντής του πολιτικού γραφείου του Υπουργού Μακεδονίας Θράκης κ. Ορφανού, ο κ. Δόκαλης εκπρόσωπος του υπουργού κ. Καλαφάτη, ο κ. Πανοζάχος Δημήτρης π. Περιφερειάρχης Ηπείρου, Πρόεδροι και μέλη Δ.Σ Σερραϊκών Συλλόγων και πλήθος κόσμου.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ - ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Νο 24

Αθήνα, 21 Οκτωβρίου 2014

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Συνεχίζονται οι ανασκαφικές εργασίες από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, στον Τύμβο Καστά, Αμφίπολης. Το Σάββατο (18/10) και τη Δευτέρα (20/10) προχώρησε η ανασκαφή σε όλη την επιφάνεια στο εσωτερικό του τέταρτου χώρου (4,5Χ6μ.) και σε βάθος μέχρι 5,20 μ. από την κορυφή της θόλου.

Σήμερα, πραγματοποιήθηκε δοκιμαστική τομή (2Χ2μ.), στην είσοδο του τέταρτου χώρου, και σε βάθος 0,45μ. Μπροστά στην είσοδο, στον χώρο αυτό, αποκαλύφθηκαν δυο τμήματα, από το δυτικό θυρόφυλλο, τα οποία και συνανήκουν (φωτο 1,2).  Το πρώτο έχει διαστάσεις 0,89Χ1,49Χ0,15 και το δεύτερο 0,89Χ1,30Χ0,15. 

Επίσης, αποκαλύφθηκε το βόρειο τμήμα του μαρμάρινου κατωφλίου, το οποίο έχει συνολικά μήκος 2,15μ. πλάτος 1,6μ. και πάχος 0,25μ. (φωτο 3)   Φέρει κυρτές βαθύνσεις, για την ένθεση των μεταλλικών τροχιών που διευκολύνουν την κίνηση των μαρμάρινων θυροφύλλων. Όπως προκύπτει από την συγκεκριμένη τομή, εδώ υπήρχε δάπεδο από πωρόλιθους, που έφεραν λευκό επίχρισμα. Εκατέρωθεν του κατωφλίου εντοπίστηκαν, κατά χώραν, οι πωρόλιθοι του δαπέδου. Στην ανατολική πλευρά της τομής το δάπεδο φαίνεται ότι έχει υποστεί καθίζηση, ενώ δυτικότερα το δάπεδο είναι κατεστραμμένο και οι λίθοι του πεσμένοι στο εσωτερικό της τομής (φωτο 4).   

Σε βάθος 0,15μ. από την επιφάνεια του κατωφλίου εντοπίστηκε και αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο κεφάλι Σφίγγας. (φωτο 5,6,7,8) Είναι ακέραιο με ελάχιστη θραύση στη μύτη. Έχει ύψος 0,60 μ. Το κεφάλι ταυτίζεται και αποδίδεται στον κορμό της ανατολικής Σφίγγας, όπου ήταν ένθετο. Στρέφεται προς την είσοδο και φέρει πόλο. Στο κάτω μέρος του λαιμού σώζεται ακέραιη η διατομή της έδρασης στο σημείο ένθεσης στον κορμό της. Έχει κυματιστούς βοστρύχους, που φέρουν ίχνη κόκκινου χρώματος, οι οποίοι πέφτουν στον αριστερό ώμο της, ενώ συγκρατούνται από λεπτή ταινία. Πρόκειται για γλυπτό εξαιρετικής τέχνης. Βρέθηκαν, επίσης, θραύσματα από τα φτερά των Σφιγγών.

Τις επόμενες ημέρες έχει προγραμματιστεί η αφαίρεση πεσμένων πωρόλιθων από το εσωτερικό του τρίτου χώρου  καθώς και των τμημάτων της θύρας τα οποία περιγράψαμε. Συγχρόνως, θα ενισχυθούν οι υποστυλώσεις προκειμένου να συνεχιστεί η ανασκαφική έρευνα στην υπόλοιπη έκταση του  τρίτου χώρου.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ - ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Νο 19

Αθήνα, 16 Οκτωβρίου 2014

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ερώτηση: Ποια σχέση μπορεί να έχει η αρπαγή της Περσεφόνης με το συγκεκριμένο μνημείο;

Κ. Περιστέρη: Η αρπαγή είναι ένα καθαρά ταφικό θέμα. Έχουμε ένα ακόμη δείγμα χρονολόγησης του τάφου: Τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα .π.Χ.

Ερώτηση: Ποια σχέση μπορεί να υπάρχει στην αναπαράσταση  της αρπαγής της Περσεφόνης με τη δυναστεία των Τημενιδών.

Λ. Μενδώνη: Βρίσκουμε την σκηνή της αρπαγής  της Περσεφόνης στην τοιχογραφία του λεγόμενου τάφου της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Έχουμε και δεύτερη  απεικόνιση με τον Πλούτωνα και την Περσεφόνη, σε σκηνή ιερού γάμου, στο ερεισίνωτο του μαρμάρινου θρόνου, στον τάφο της Ευρυδίκης, μητέρας του Φιλίππου, στις Αιγές. Οι σκηνές αυτές συνδέονται  με τις λατρείες του κάτω κόσμου, με την Ορφική λατρεία- κάθοδος στον Άδη-καθώς και με τις διονυσιακές τελετές. Ο εκάστοτε επικεφαλής του οίκου των Μακεδόνων ήταν ο αρχιερέας αυτών των λατρειών. Σας θυμίζω την πρόσφατη έρευνα του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» για τα κατάλοιπα της μάσκας που βρέθηκαν στα κατάλοιπα των οστών του Φιλίππου. Σύμφωνα με τους ειδικούς ήταν η μάσκα, την οποία φορούσε ο Φίλιππος στις ορφικές τελετές. Επομένως, η παράσταση στην περίπτωσή μας έχει συμβολική σημασία, η οποία μπορεί να δηλώνει κάποια σχέση του ”ενοίκου” του τάφου με τον μακεδονικό οίκο. Ο πολιτικός συμβολισμός είναι πολύ ισχυρός σε όλες τις εποχές.

Ερώτηση: Μπορούμε από την παράσταση να βγάλουμε συμπέρασμα  για το φύλο του νεκρού.

Κ. Περιστέρη: Όχι δεν μπορούμε

Ερώτηση: Μετά το ψηφιδωτό βρισκόμαστε στην μαρμάρινη θύρα, πριν από τον κυρίως θάλαμο. Ένα τέτοιο ψηφιδωτό μας προϊδεάζει για το πόσο σημαντικός είναι ο νεκρός;

Κ. Περιστέρη: Χωρίς αμφιβολία ο νεκρός ήταν εξαιρετικά σημαντικός.

Ερώτηση: Πως εξηγείτε το γεγονός ότι δεν έχει βρεθεί ένα κανένα κινητό εύρημα κατά την ανασκαφή; 

Κ. Περιστέρη: Έχουμε βρει κινητά, όπως κεραμική, καρφιά κ.ά. Όμως δεν μπορούμε να τα βάλουμε όλα σ᾽ ένα δελτίο τύπου. Δεν μπορούμε να πούμε βρέθηκαν όστρακα ή καρφιά. Όλα χρειάζονται συντήρηση και όλα χρειάζονται μελέτη.

Ερώτηση: Το δημοτικό συμβούλιο Σερρών έβγαλε ψήφισμα να δημιουργηθεί ένα υπερσύγχρονο μουσείο στην Αμφίπολη και ένα στις Σέρρες.

Κ. Περιστέρη: Το θέμα του Μουσείου των Σερρών το  ψάχνουμε από το 2004.

Λ. Μενδώνη: Τα ευρήματα από τις ανασκαφές που γίνονται εδώ, προφανώς θα μείνουν εδώ. Αυτή η συζήτηση είναι παραπληροφόρηση. Ουδέποτε ετέθη θέμα μετακίνησης ευρήματος, οπουδήποτε αλλού, όχι μόνον από την Αμφίπολη, αλλά από οποιοδήποτε σημείο της χώρας. Η πολιτική του Υπουργείου είναι, όπου είναι δυνατόν να επιστρέφονται ευρήματα- ακόμη και από παλαιότερες ανασκαφές- στον τόπο που έχουν βρεθεί. Δεν υπάρχει ανασκαφικό εύρημα, που να  απομακρύνεται από τον τόπο του. Ομολογώ πώς δεν καταλαβαίνω πώς ξεκίνησε και γιατί γίνεται μια τέτοια συζήτηση. Αυτά είναι εκ του πονηρού.

Ερώτηση: Υπάρχει τέταρτος θάλαμος ή κρύπτη;

Κ. Περιστέρη: Είμαστε αρκετά ψηλά. Υποθέσεις μπορεί να γίνουν. Θα έχουμε εικόνα μετά την ανασκαφή του τρίτου χώρου.

Ερώτηση: Είπατε για την Περσεφόνη στο βασιλικό νεκροταφείο. Μπορούμε να πούμε ότι είναι βασιλικός τάφος;

Κ. Περιστέρη: Είναι νωρίς. Δεν μπορούμε να πούμε τίποτε αν δεν τελειώσει η ανασκαφή. Είναι πολύ σημαντικός. Η σημαντικότητα του μνημείου ανεβαίνει και με το ψηφιδωτό που πρώτη φορά απαντάται σε ταφικό μνημείο.

Ερώτηση: Η φθορά στο κέντρο του ψηφιδωτού από τι προήλθε; Από φθορά; Από τυμβωρυχία;

Απάντηση: Όχι δεν υπάρχει λογική. Φαίνεται όμως ότι δεν είναι φυσική φθορά.

Ερώτηση: Η υπόθεση ότι οι επιχώσεις -όπως  λέγατε αρχικά- ότι είχαν μπει με την κατασκευή του μνημείου, ισχύει ακόμη;

Κ. Περιστέρη: Να προχωρήσουμε στην ανασκαφή και θα έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα.

Ερώτηση: Συνάδελφοί σας, σ’ ένα κείμενο με 140 υπογραφές,  σχολιάζουν ότι ποινικοποιήσατε επιστήμονες που έχουν εκφράσει άλλη επιστημονική άποψη για την ανασκαφή .

Κ. Περιστέρη: Προτιμώ να προχωρεί η ανασκαφή από να ασχολούμαι από διάφορα θέματα τα οποία θεωρώ κακοήθειες.

Ερώτηση: Πόσο χρόνο θα χρειαστείτε ακόμη;

Κ. Περιστέρη: Δεν κτίζουμε σπίτι. Η ανασκαφή μας οδηγεί. Ότι λέμε είναι σχετικό. Δεν ξέρουμε να σας πούμε ημερομηνίες. Δεν τρέχουμε, μας οδηγεί η ανασκαφή.

Ερώτηση: Να μείνουμε στον τρίτο θάλαμο. Πριν από  ένα μήνα ο γεωλόγος πήρε “καρότο” για να σταλεί στην  Ελβετία για την χρονολόγηση του τάφου.

Κ. Περιστέρη: Πήρε δείγματα, αλλά  δεν έχουν σταλεί ακόμη. Άλλωστε δεν μπορούμε από αυτά να χρονολογήσομε τον τάφο.

Λ. Μενδώνη: Η ανάλυση των γεωλογικών δειγμάτων είναι απαραίτητη σε μια σύγχρονη ανασκαφική έρευνα, καθώς είναι απαραίτητη η γνώση του γεωπεριβάλλοντος του μνημείου. Οι αναλύσεις αυτές θα επιτρέψουν να γνωρίζομε την ακριβή σύσταση και τον τρόπο δημιουργίας των γαιών, να χρονολογήσομε τα ιζήματα. Η όποια χρονολόγηση μπορεί να προκύψει από γεωλογικού τύπου αναλύσεις, οδηγεί και σε χρονολογήσεις εκατομμυρίων ετών. Είναι εντελώς διαφορετικά τα δεδομένα από την ιστορική, αρχαιολογική χρονολόγηση.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ - ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Νο 18

Αθήνα, 16 Οκτωβρίου 2014

                                      ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Συνεχίζεται η ανασκαφική εργασία στον λόφο Καστά, από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Αφαιρούνται από τον  λόφο οι επιχώσεις  και τα μπάζα της ανασκαφής Λαζαρίδη. Έχει ήδη ολοκληρωθεί η αφαίρεση στη δυτική πλευρά και συνεχίζονται οι εργασίες πίσω και ανατολικά από τη θόλο.

       

Σήμερα που αφαιρέθηκαν και τα τελευταία στρώματα χωμάτων από την ανατολική πλευρά του ψηφιδωτού, αποκαλύφθηκε  η  τρίτη μορφή  της παράστασης, πίσω από τον γενειοφόρο άνδρα,  ο οποίος -εκτός από το στεφάνι- φοράει και κόκκινο ιμάτιο.

Πρόκειται για γυναικεία νεανική μορφή, με κόκκινους ανεμίζοντες βοστρύχους, η οποία φοράει λευκό χιτώνα  που συγκρατείται με κόκκινη λεπτή ταινία στο ύψους του στήθους. Φέρει κόσμημα στον καρπό του αριστερού  της χεριού. Είναι προφανές ότι πρόκειται  για την μυθολογική παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, με την παρουσία του θεού Ερμή ως ψυχοπομπού, όπως είθισται σε ανάλογες αναπαραστάσεις (φωτο 1, 2, 3). 

Είναι εκπληκτική η παράσταση όχι μόνον για τον χρωματικό της πλούτο, αλλά και για την τέλεια εκτέλεση του σχεδίου. Στην παράσταση του ψηφιδωτού παρουσιάζεται και η τρίτη διάσταση,  ιδιαίτερα στην απεικόνιση του ψυχοπομπού και της Περσεφόνης. Είναι φανερό ότι η παράσταση παραπέμπει και στην αντίστοιχη της αρπαγής της Περσεφόνης, στον λεγόμενο Τάφο της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Όμως η παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης, στις Αιγές είναι τοιχογραφία. Εδώ, για πρώτη φορά, απαντάται σε βοτσαλωτό ψηφιδωτό, σε ταφικό μνημείο. Οι διαστάσεις του ψηφιδωτού δαπέδου ήτοι 4,5Χ3.

Με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού δαπέδου δόθηκε η δυνατότητα και για την τελική υποστύλωση του επιστυλίου των Καρυατίδων. Φυσικά, έχουν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες προστασίας του ψηφιδωτού οι οποίες συνίστανται:

α. Επικάλυψη με φύλλα φελιζόλ

β. Και πάνω από αυτά  ξύλινη επένδυση

Σε ύψος 40 εκ. πάνω από την ξύλινη επένδυση θα μπει το δάπεδο πρόσβασης για τον τέταρτο χώρο, το οποίο θα στηριχτεί στην τρίτη σειρά αντιστήριξης.

Με την τομή που έγινε στο κατεστραμμένο τμήμα του ψηφιδωτού διαπιστώθηκαν οι συνθήκες έδρασης  του δαπέδου που είναι οι εξής: Κονίαμα 8-10 εκατοστών ως υπόβαση του ψηφιδωτού, πιο κάτω έχουμε στρώση από κροκάλες πάχους 10-12 εκατοστά, οι οποίες  εδράζονται στο φυσικό έδαφος, υπό μορφή σκληρής αργιλώδους άμμου.

Στον τέταρτο χώρο ήτοι στον τρίτο θάλαμο, έχει ολοκληρωθεί η υποστύλωση. Δεν προχώρησαν οι ανασκαφικές εργασίες, επειδή   η ομάδα ασχολήθηκε με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού.